Obowiązki właścicieli i zarządców placów zabaw
Obowiązek utrzymania obiektów budowlanych, w tym obiektów małej architektury, które znajdują się m.in. na placach zabaw, w należytym stanie technicznym wynika z ustawy – Prawo budowlane. Tak samo jak zapewnienie ich bezpiecznego użytkowania.
Wszelkie urządzenia dostępne na placach zabaw należy:
- użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska,
- utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, oraz nie dopuszczać do nadmiernego pogorszenia ich właściwości użytkowych i sprawności technicznej.
Szczegółowe wymagania znajdują się w Polskich Normach z grupy PN-EN 1176 i PN-EN 1177.
Zobowiązują one właścicieli i zarządców do przeprowadzania regularnych kontroli.
Obiekty małej architektury
Na terenie placów zabaw do obiektów małej architektury zaliczamy na przykład:
- piaskownice,
- huśtawki,
- drabinki,
- karuzele,
- bramki,
- urządzenia wspinaczkowe,
- zjeżdżalnie.
Powyższe wymienione obiekty przeznaczone do zamontowania na placu zabaw podlegają unormowaniom dyrektywy w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (2001/95/WE). Do polskiego porządku prawnego dyrektywę tę wprowadza ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów. Bardziej szczegółowe przepisy są różne w zależności od kraju, ale zasada jest jedna, że wszyscy producenci, importerzy oraz dystrybutorzy mają obowiązek wprowadzać na rynek wyłącznie produkty bezpieczne.
Cel kontroli
Place zabaw powinny być poddawane wymaganym kontrolom i przeglądom.
Ich celem jest wykrycie usterek, które wynikają ze zużycia, wandalizmu i działania warunków atmosferycznych, takich jak mróz, deszcz czy upał.
Utrzymanie ich w należytym stanie technicznym wiąże się z wykonywaniem napraw i remontów oraz poddawaniem ich kontroli pod względem bezpieczeństwa użytkowania.
Na integracyjnych placach zabaw dodatkowo należy zwracać uwagę na zgodne z przeznaczeniem użytkowanie obiektów małej architektury dedykowanych osobom z niepełnosprawnościami.
Kontrole i przeglądy placów zabaw – kto i kiedy je przeprowadza
Kontrole okresowe, które wynikają z ustawy – Prawo budowlane przeprowadzają osoby z uprawnieniami budowlanymi w odpowiedniej specjalności.
Przy czym kontrole stanu technicznego instalacji elektrycznych i piorunochronnych mogą również przeprowadzać osoby, które posiadają kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci.
Kontrole te powinny być przeprowadzane raz na 5 lat.
Należy wtedy sprawdzić m.in.:
- stan techniczny,
- przydatność do użytkowania,
- estetykę i otoczenie, w tym zużycie urządzeń i ich bezpieczeństwo użytkowania,
- stan fundamentów i nawierzchni,
- instalację elektryczną i piorunochronną w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów.
Przeglądy techniczne przeprowadzają właściciele i zarządcy:
- przeglądy regularne, tak zwane oględziny – przynajmniej 1 w tygodniu – należy sprawdzić stan wszystkich urządzeń oraz czystość nawierzchni,
- przeglądy funkcjonalne – co 1-3 miesiące – należy skontrolować zużycie urządzeń, ogrodzenia, wyposażenia dodatkowego.
Przeglądy coroczne podstawowe przeprowadzają podmioty zewnętrzne. Podczas takiej kontroli należy sprawdzić m.in.: zużycie urządzeń, stan fundamentów, nawierzchni, a także bezpieczeństwo tych sprzętów, które były naprawiane w ciągu roku.
Uwaga! Skontrolowanie placu zabaw nie dotyczy tylko urządzeń
Należy sprawdzać nie tylko urządzenia, z których korzystają dzieci, ale cały plac. W zakres kontroli włącza się także:
- ścieżki,
- ławki i siedzenia,
- kosze na śmieci, ogrodzenia i wejścia.
Spostrzeżenia z kontroli i przeglądów powinny być zawarte w tzn. Dzienniku placu zabaw, a dokumentacja, która dotyczy placu zabaw, w tym protokoły z okresowych kontroli winny być do niego dołączone.
Ewentualne zalecenia powinny być realizowane, jeżeli to możliwe, jeszcze w trakcie kontroli lub niezwłocznie po jej przeprowadzeniu.
Więcej informacji: Bezpieczne place zabaw – komunikat Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego i UOKiK | Główny Urząd Nadzoru Budowlanego